GS Trương Nguyện Thành: Lớn lên trong cảnh nghèo tùng, bố không được bình thường, cậu bé 11 tuổi đi bán hàng dạo nuôi 9 em: Lớn lên trở thành nhà khoa học tài giỏi ở Mỹ, rồi trở về Việt Nam đóng góp cho cộng đồng

Ông đã động viên bản thân và nỗ lực vươn lên, trở thành Giáo sư Đại học tại Mỹ. Nhìn cách ông vươn lên và có được thành quả như ngày hôm nay chắc hẳn ông đã quyết tâm rất nhiều và ông luôn tâm đắc rằng “dù khổ cỡ nào cũng phải ráng học”.

Tuổi thơ vất vảGiáo sư Trương Nguyện Thành sinh năm 1961 ở Quy Nhơn, Bình Định. Ông là người con thứ hai trong một gia đình có 7 anh em. Thuở nhỏ, ông sống cùng ông bà Nội ở Bình Định, còn cha mẹ sống ở Sài Gòn để mưu sinh.

Năm Thành lên 11 tuổi, cha chẳng may gặp chuyện và khiến cho cha từ đấy phải nằm giường suốt không làm được gì nữa. Cuộc sống gia đình từ đó cũng trở nên khó khăn hơn và thiếu thốn hơn rất nhiều. Thành được mẹ đưa vào Sài Gòn để phụ giúp mẹ lo toàn chuyện gia đình.

Từ đó, cậu bé 11 tuổi bắt đầu cuộc sống mưu sinh tại nơi phồn hoa đô thị. Bận lo toan mọi việc nên việc học của ông lúc ấy chỉ xem như chuyện phụ. Sau giờ học, ông vội đi bán hàng dạo ở chợ Gò Vấp để có tiền lo cho cha và lo cho các em.

Bốn năm sau, gia đình ông chuyển về ngoại ở Lái Thiêu, Bình Dương. Việc học của ông cũng khép lại từ đây, ông cùng mẹ trở thành lao động chính trong nhà. Ông làm mọi thứ nghề miễn sao lương thiện là được: từ cày bừa, chăn trâu đến trồng khoai. Ngồi nhà cho mấy mẹ con ở lấy chỗ che mưa nắng cũng do chính tay ông làm bằng đất trộn rơm.

Cuộc sống mưu sinh vất vả nên ông cũng không có nhiều thời gian và tâm trí cho việc học. Thành tích học tập vì thế mà rất thấp.

Ông nhớ một lần em bị ốm, sợ me mất nước nên ông đã chạy sang nhà hàng xóm nhổ trộm củ sắn. Nguyện Thành bị ông chủ vườn sắn bắt, trói và nhốt, dù ra sức van xin.

Ông nhớ lại: “Một mình bị trói trong bóng tối, vừa sợ sệt vừa tuyệt vọng, tôi tự hỏi mình đã làm gì mà phải sống khổ thế này. Tôi tự thề với bản thân là phải thành công và nếu thành công, tôi sẽ về giúp những người khác”.

Tác động lớn từ người thầyDo bận đi làm nên Thành chểnh mảng trong việc học. Cậu trở nên lười biếng và chậm nhiều hơn so với các bạn trong lớp. Tuy nhiên thầy Đỗ – giáo viên dạy Toán của Thành ở Trường Trung học Lái Thiêu đã nhìn ra khả năng của cậu.

Vào năm 1979, cuộc thi Học sinh giỏi Toán toàn quốc tổ chức năm đầu tiên, thầy Đỗ đưa ra vài bài toán mẹo cho cả lớp làm. Các bạn giỏi trong lớp không ai giải được. Lúc ấy, cậu học sinh Trương Nguyện Thành rụt rè xin phát biểu: “Mấy bạn giỏi đều không làm được. Vậy không biết thầy có muốn nghe ý kiến của trò dở không?”. Và Thành đã làm thầy phải ngạc nhiên vì óc tư duy logic và khả năng Toán học của mình.

“Em thông minh, nhưng sao không cố gắng học?”, thầy gặp riêng Thành và hỏi.

“Thưa thầy, em phải đi làm để kiếm cơm, em cũng không có tiền mua sách vở”, cậu học sinh nghèo đáp.

Nghe xong thầy cũng không nói gì thêm. Hôm sau, thầy mang sách vở đến cho Thành mượn và bảo: “Đây là những sách toán của thầy lúc thầy còn đi học Sư phạm. Em lấy về đọc cho vui. Tháng sau thi học sinh giỏi toàn tỉnh, thầy muốn em đi thi”.

Thành vô cùng bất ngờ vì chưa bao giờ ông nghĩ sẽ nằm trong đội tuyển học sinh Giỏi. Nhưng chính nhờ thầy đã tiếp thêm cho Thành nhiều động lực để ông cố gắng học hành.

Thầy Trương Nguyện Thành

Sau khi xong công việc, Thành châm đèn học sách. Và không nằm ngoài dự đoán, ông nằm trong Top 5 học sinh giỏi cấp Tỉnh. Từ đó, ông tự tin hơn và bắt đầu ham học hơn.

Cuộc đời ông rẽ sang một con đường mớiVới những gì đã có được từ kiến thức cho tới thành tích, vào năm 1980, ông thi đậu vào Đại học Bách Khoa. Nhưng mới học được vài tháng, theo sự sắp xếp của gia đình, ông cùng em trai rời Việt Nam sang Mỹ. Ông ôm trong lòng lời dặn của cha trong lúc tiễn biệt: “Bay càng cao thì con sẽ thấy được càng xa!”.

Sau bao vất vả, cuối cùng anh em nhà Thành cũng tới được vùng trời mới nhưng lúc đó không có đồng nào nên hai anh em trở thành kẻ lang thang. May mắn sao gặp được một gia đình nông dân người Mỹ nhận làm con nuôi và lo cho ăn học.

Ảnh: InternetÔng kiên trì học nơi xứ người. Tuy nhiên ông liên tục bị các trường đại học ở Mỹ từ chối, với lý do ông không đạt về khả năng ngoại ngữ.

Nhưng không vì thế mà ông nản chí, ông đã cố gắng gấp bội. Thấy được sự cố gắng và thái độ của ông, các thầy cô đã viết thư thỉnh nguyện, và Trường Đại học North Dakota State đã đồng ý nhận ông. Cầm lá thư chấp nhận của trường, ông mừng rơi nước mắt.

Ông Thành bôn ta từ nhỏ

Hoàn thành ước nguyện đi học, ngoài giờ ông tranh thủ đi làm thêm kiếm tiền trang trải đỡ bố mẹ nuôi. Nhưng thay vì đi làm phục vụ ông gõ cửa hết phòng giáo sư này đến giáo sư khác để xin được phụ việc trong phòng thí nghiệm của họ, khi mới chỉ là sinh viên năm nhất – điều mà ngay cả sinh viên Mỹ cũng hiếm làm.

Sau bao nhiêu lời từ chối, cuối cùng, ông được một vị giáo sư đồng ý nhận làm, với mức lương rất thấp. Nhiều người bảo ông ngớ ngẩn nhưng trước mắt ông muốn làm công việc ấy để có cơ hội học hỏi nhiều hơn.

Ngày cầm tấm bằng Cử nhân Hóa học loại Giỏi trên tay, ông cũng đã có 4 bài báo khoa học được đăng trên tạp chí quốc tế uy tín. Nhờ vậy, cơ hội học tiếp lên bậc cao hơn được mở ra cho ông.

Sau 10 năm kể từ ngày đặt chân lên đất Mỹ, ông Trương Nguyện Thành đã có bằng Tiến sĩ Hóa học (năm 1990), và nhận học bổng từ Quỹ Khoa học Quốc gia (National Science Foundation) dành cho những giáo sư trẻ có nhiều tiềm năng nhất nước Mỹ (năm 1994). Năm 1992, ông được mời làm Giảng viên Đại học Utah. Đến năm 2002, ông được phong lên bậc giáo sư cao nhất nước Mỹ. Tính ra từ năm 1992 đến nay, ông đã có hơn 200 bài báo được in trên các tạp chí khoa học quốc tế.

Thành công trở về giúp ngườiNăm 2009, Giáo sư Trương Nguyện Thành quyết định nhận lời mời của Ủy ban Nhân dân TP. Hồ Chí Minh, trở về nước thành lập “Viện Khoa học và Công nghệ tính toán TP. Hồ Chí Minh”. Nhờ có quỹ nghiên cứu của mình, ông đã giúp rất nhiều sinh viên giỏi từ Việt Nam sang Mỹ.

Từ đó, ông thường xuyên về nước để giảng dạy và tham gia với vai trò Phó Hiệu trưởng và điều hành tại hai trường đại học lớn.

Ông luôn muốn truyền tải thông điệp tới mọi người: “Hãy bước qua những định kiến, nỗi sợ hãi, sự tự ti và những rào cản hữu hình lẫn vô hình, để khám phá tiềm năng vô tận của bản thân, phát triển tư duy sáng tạo và phá bỏ lối mòn”.